Yeterli ve dengeli beslenme hayatın her döneminde özellikle 50 li yaşlardan sonra kemik kalp ve genel sağlığı korumak adına çok daha önemlidir. Vücudun iskelet sistemini oluşturan kemiklerinin beslenmesi anne karnından itibaren bebeklik çocukluk ergenlik ve ileri yaşlarda ayrı bir önem taşır. Kemiğin hidroksiapatit kristallerinin büyük bir kısmı kalsiyum ve fosfor minerallerinden oluşur Kemiklerinin erimesi ya da “Osteoporoz” kemikten kana kalsiyum geçişinin artması sonucunda yapısının bozulması ile ortaya çıkar
Halk arasında kemik erimesi olarak değerlendirilen “Osteoporoz” kemik yoğunluğunun azalması ile ortaya çıkan ve kemiklerin kırılmasının kolaylaşmasını arttıran bir sağlık sorunudur.Kemik erimesi veya osteoporoz sessiz ilerleyen hastalık olarak ta tanımlanmaktadır.
Kemikler bebeklik çocukluk döneminde hızlı yapılırken 25 li yaşlardan sonra Kemik yapımı yavaşlar ve yıkım beslenme ile yeterli kalsiyum ve kemiği oluşturan bileşenler sağlanamadığı takdirde kemiğin yıkımı artar. kemik yıkımı Menapoz dönemi osteoporoz ile en yoğun karşılaşıldığı dönemdir.Osteoporozun gelişmesi ile en çok kalça el bileği ve omurga kemiklerinde kırıklar oluşmaktadır.
Türkiye Osteoporoz Derneğinin verilerine göre 50 yaşın üzerindeki her 3 kadından birinde (meme kanserinden fazla ) 50 yaşın üzerindeki her 5 erkekten 1inde ( prostat kanserinden fazla )osteoporoz görülmektedir. Ayrıca tüm dünyada her 3 saniyede bir kırık oluşmakta ve yılda 9 milyon üzerinde kırık vakası görülmektedir.
Osteoporozdan Korunmak İçin beslenme nasıl Olmalı ?
1- Mutlaka sağlıklı kilo aralığını korumalı .Aşırı zayıflama veya zayıflamak için çeşitli katı uygulamalardan uzak durmak kemik sağlığı için çok önemlidir
2- Yeterli ve dengeli beslenme osteoporozdan korunmak için oldukça önemlidir. Her besin grubundan ihtiyaç örtüsünde tüketilmesi kemik sağlığının korunmasında da gerekli olan vitamin ve minerallerin sağlıklı bir şekilde sağlanmalıdır.Mevsim sebze ve meyvelerinin tüketmek her tabakta 4 renkli kuralı ile kemikleri iyi beslemek oldukça önemlidir.
3- Kalsiyum mineral açısından zengin beslenme osteoporozdan korunmak dışında bütün vücut fonksiyonları için gereklidir. Kalsiyum ihtiyacını temin etmek için iyi kalsiyum kaynaklarını mutlaka beslenme programına ihtiyaç ölçüsünde eklenmelidir.
Kalsiyumun en iyi kaynakları : Süt ve süt ürünleridir , yoğurt ,peynir yeşil yapraklı sebzeler kuru baklagiller pekmez , sardalya balığı, fındık, badem, deniz mahsulleri
4- Yüksek protein içerikli beslenmeden uzak durmalı.Özellikle hızlı zayıflama adına kullanılan yüksek proteinli diyetlerden uzak durmak gerekir. Yüksek proteinli diyetler zayıflama veya günlük beslenmede kullanıldığında İdrarla fazla kalsiyum atımını ve kemiklerden daha fazla kalsiyumun kana geçmesine neden olacağı için Osteoporoz riskini arttırmaktadır
5- D vitamini Kemik sağlığı için önemli bir vitamindir. D vitamini kalsiyumun bağırsaklardan emilip kemik tarafından kullanılmasında destek sağlar Güneş dışından temin edilen en etkin D vitamini cilt , karaciğer ve böbrek sayesinde sentezlenir vücut tarafından kullanılan en aktif hale geçer. Kış günlerinde özellikle öğle vakitleri yaz aylarında ise ikindi saatlerinde 15 -20 dk güneşlenmek D vitamini açısından destek sağlayacaktır Ayrıca D vitaminin besinsel kaynaklarının da beslenmede bulunması destek sağlar.Yapılan tetkiklerde D vitaminin yetersizliği söz konusu ise mutlaka uzaman kontrolünde D vitaminin takviyesi yapılması doğru yaklaşım olacaktır.
6- Aşır posa tüketiminden uzak durmalı.Günde 25-35 gramdan fazla tüketilen Posa kalsiyum emilimini bozabilmektedir.
7- Fosfor içeriği yüksek beslenme uzak durmak gerekir. . Yüksek fosfor ve protein tüketimi idrarla kalsiyum atımını arttıracağından osteoporozun daha yaygın görülmesine sebep olur.
8- Alkol tüketimine dikkat etmek gerekir. Fazla alkol tüketimi kemik oluşumu hücrelerini olumsuz etkileyeceği için kalsiyum emiliminde bozar
9-- Sodyum içeriği yüksek gıdalar, paketlenmiş ürünler ,salamura ve tuzlanmış gıdaların aşırı sodyum içerdiği için İdrarla kalsiyum atımını arttırır
10- Kortizonlu ilaç kullanırken dikkatli beslenmek gerekir Yüksek doz kortizon kullanımında kullanımından mutlaka doktorla iletişim halinde olmak gerekir
11-Aliminyum içeren antiasitleri ve pişirme işlemi sırasında alüminyum folyo kullanımına dikkat etmek gerekir
12- Sigaradan uzak durmalı
14- Hareketli olmaya gayret etmeli Ayrıca düzenli fiziksel aktivite yapmalı Her yapılan fiziksel aktivitenin kemik kitlesi üzerinde olumlu etkisi olduğu yapılan birçok çalışma ile gösterilmiştir
15- Su tüketimine mutlaka dikkat etmek etmeli ihtiyaç ölçüsünde su tüketimi sağlanmalııdr.
Diyetisyen ŞENGÜL ÜRE
Diyetinfo
Beslenme Eğitimi ve Danışmanlık
Bağdat caddesi –Çiftehavuzlar / Kadıköy /İstanbul