Değişen yaşam şartları beslenme alışkanlıklarının değişmesi kolajenin önemini daha da arttırmış gözüküyor Günümüzde en popüler konulardan bide kolajen dir.Kolajen sadece güzellikle ilişkilendirilmiş gibi gözükse kolajen vücutta çok önemli görevler üstlenir Kolajen vücutta en fazla bulunan proteindir. Tüm vücut proteinlerinin 1/3 ünü oluşturur Yunanca “kolla “ yapıştırıcı kelimesinden gelir
Kolajenin vücutta sentezlenmesi çok önemlidir. Diyetle alınan proteinler bağırsaklarda aminoasitlerine ayrıştırılarak emilir ve vücutta kullanılması sağlanır Bu aminoasitler içinden kolajen sentezinde ; glisin, prolin ve hidroksiprolin aminoasitleri kullanılaıak kolajenin öncüsü olan prokolajen sentezlenir. Beslenme ile alınan C vitamini, çinko-magnezyum gibi vitamin ve minerallar kofaktör olduğu bir işlemle prokolajen kolajen formuna dönüştürülür. Kolajen fibrilleri üçlü spiral yapı şeklinde olup diğer kolajen fibrilleri ile birlikte dokuda ağ yapısı oluşturarak bir tutkal görevi görür. Bu şekilde dokuları bir arada tutma işlevi gerçekleşmiş olur
Kolajen . Vücuttaki tüm dokular için yaşamsal öneme sahiptir ve vücutta deri, kemik, tendon, ligamentler kornea cilt bağırsaklar başta olmak üzere pek çok organda bulunan önemli bir yapısal proteindir. Bağ dokunun oldukça önemli bir bileşeni olan kolajen, dokuları yapıştırıcı gibi bir arada tutar. Vücut yapısını koruyan temel madde olan kolajen farklı dokularda farklı çeşitli görevleri sahiptir
KOLAJEN TİPLERİ NELERDİR ?
Vücutta bulundukları organlara göre değişen pek çok farklı tipte kolajen molekülü vardır. Hepsinin temel görevi bağ dokusu yapısını desteklemek olsa da her birinin özel çeşitli görevleri bulunur Kolajen hayatımız boyunca vücut tarafından üretilir. Ancak 25'li yaşlardan itibaren vücudumuzda kolajen üretimi yavaşlamaya başlıyor, Yaş ilerledikçe vücutta kolajen üretimi azalır ve daha kalitesiz kolajen üretilir. Bu durum sonucunda cilt esnekliğini kaybeder ve kırışıklıklar meydana gelir.,kıkırdak dokusu da zayıflar. ,eklemlerle ilgili problemler ortaya çıkar
Kolajen tipleri
Vücutta çok önemli görevleri olan 19 tip kolajen tanımlanmıştır.Ancak en yaygın olarak Tip1 , Tip 2, Tip 3,Tip 4 Tip 5 ve Tip 10 kolajen bilinmektedir.
Tip 1 kolajen: Vücutta en fazla miktarda bulunan kolajendir.Vücutta bulunan kolajenin %90'ı Tip 1 kolajendir. Organlarda, kemik diş fibröz kıkırdak tendon ve deride bulunur ve yapısının oluşturulup korunmasında etkilidir. Sıkıca demetlenmiş iplikçik yapısında bulunur. Dokuları bir arada tutar ve yaraların iyileşmesini sağlar.
Tip 2 kolajen: Kondrositler tarafından üretilmektedir. Bu tipte kolajen fiberleri, Tip 1'e göre daha gevşektir Bağ dokularında bulunan kıkırdak oluşumuna yardımcı olur. Eklemlerde kıkırdakta bulunur.Eklem sağlığı için oldukça önemlidir.Yaşa bağlı eklem ağrıları ve tadavisin de etkilidir.
Tip 3 kolajen: Kas, organ ve damar yapılarının ve cildin temelinde bulunur Cildin elastikiyeti sağlığında kalp ve kan damarları ve kan dokusunun oluşumunda etkilidir.
Tip 4 kolajen: Sindirim solunum yüzeylerinde ve cildin derin katmanlarında bulunur. Ve yapısını oluşturur.
Tip5 kolajen: Plasentadaki doku ve hücre yüzeyinin oluşumundan sorumlu olan kolajen tipidirr. Hamilelik sırasında rahim içerisinde bebeğe oksijen ve besin sağlamak için gelişen organın yüzeyinin oluşumunu sağlarken . Atıkların temizlenmesini sağlar
Tip 10 kolajen:Eklem kıkırdakların onarılması ve yeni kemiklerin gelimde etkilidir.
Cildimizde Kolaje'nin %50 sini tip1 ve Tip 2 kollajen oluşturmaktadır Tip 4 Kolajen'nin ise Solunum ve sindirim organlarının yüzeylerini oluşturan kolejendir.Tırnak ve saç sağlığının bütünlüğü için özellikle tipi 1 ve tip3 kolajen onemlidir
KOLAJEN KAYBINA NEDEN OLAN FAKTÖRLER NELERDİR ?
- Sağlıksız ,Yetersiz ve dengesiz beslenme
- Hızlı kilo verme
-Yetersiz ve kalitesiz protein tüketimi
-C vitamininden fakir beslenme
- Bakır mineralinden fakir beslenme
-Çevre kirliliği güneş ışığında uzun süre kalma
-Aşırı şeker tüketimi
-Aşırı rafine gıda ve paketlenmiş ürün tüketimi
-Yetersiz su tüketimi
- Uykusuzluk
-Akol ve sigara
-Stres
-Menapoz
KOLAJEN ÜRETİMİNİ NASIL ARTTIRABİLİRİZ ?
Kolajen üretimini arttırmanın en önemli adımları yeterli dengeli ve yaşa sağlık koşullarına uygun olarak beslenmektir.Yaşam biçiminde ve beslenme alışkanlıklarında yapılacak değişimler kolajen üretimine destek sağlar. Uyku kalitesi ,stres yönetimi ,sağlıklı kiloda olma eğer kilo fazlası varsa yanlış hızlı kilo verme adına katı ve sürdürülebilir olmaktan uzak programlarla kilo vermekten kaçınarak sağlıklı ve sürdürülebilir beslenmeyi seçerek kendi kolajen üretimnizi destekleyip arttırabilirsiniz
Diyetisyen ŞENGÜL ÜRE
Diyetinfo
Beslenme Eğitimi ve Danışmanlık
Bağdat caddesi – Çiftehavuzlar/ Kadıköy /İstanbul