ilk 1000 gün nedir ?
Ilk 1000 gün hamileliğin ilk gününden 2 yaş ı da içine alan süreyi kapsar. Yani gebelik .Bebeğin hayatında çok önemlidir. Hayatını şekillendiren en önemli dönemlerden bir tanesidir.
Bebeğin ilk 1000 gününde geleceği şekillendirmek için önemli adımlar atılır . ilk 1000 günde iyi sağlıklı yeterli dengeli beslenmiş bir çocuğun bedensel ,metabolik kognitif ve immün gelişmesi çok daha iyi olmaktadır.Beyin gelişiminin %80 i ilk 1000 günde tamamlanmaktadır . Ancak ilk 1000 günde yetersiz beslenme sonucunda ; çocuklarda kronik hastalıkların artması bağışıklık sisteminin zayıflaması , psikiyatrik ve kognitif bozuklukların artması , fiziksel gelişim bozuklukları immun yetersizlik sonucu bağışıklık sisteminin zayıflaması ile birlikte cıddi enfeksiyonların artması söz konusu olmaktadır. . Beslenme kronik hastaların gelişmesinde önemli etkendir
ilk 1000 gün çünkü : hamilelik dönemi ve emzirme süresince sağlıklı dengeli beslenme , doğum şekli ,bebeğin Anne sütü alması , Anne sütü alma süresi , Annenin gebelikte yaşadığı stres ,varsa sağlık sorunları ,bebeğin doğumundan itibaren yeterli dengeli beslenmesi geleceğin şekillendirilmesini sağlar. .Gelecekteki sağlığın belirlenmesinde çok önemli rol oynar..Bu dönemde beslenme ; anne ve bebek ölümlerini azaltabilmekte yetişkinlik döneminde sağlığın korunması , malnütrisyonların önlenmesinde etkilidir.
Neden ilk 1000 gün
Bebeğin gelecekteki sağlığı gebelik + ilk 2 yaşta belirlenmektedir. Beyin fonksiyonlarının çoğu ilk 1000 günde gelişmektedir Beyin hücreleri fetal gelişimin ilk ayında gerçekleşir..Yeni doğan bir bebeğin beyni yaklaşık 300 gr dır iki yaşın sonuna gelindiğinde 1200 gr. Yetişkinlik döneminde ise 1400 gr dır.
ilk 2 yaş ; çocuğun fiziksel aktiviteyi öğrendiği konuşmaya başladığı korkmayı üzülmeyi sevmeyi .yürüme koşma vb fiziksel aktivitelerin öğrenildiği dönemdir
ilk 2 yaşta yetersiz beslenen çocuklarda IQ skorlarında sorun yaşanmakta , diyabet obezite kronik hastalıklar daha sık görülebilmektedir .Bir bütün olarak düşünüldüğünde aslında toplum sağlığını, ülke sağlığını ve ülke ekonomisini de olumsuz yönde etkileyebilmektedir ilk 100 günde yetersiz ve dengesiz beslenme bebek ölümlerine yol açmaktadır.Günümüzde .İlk 1000 günde yetersiz beslenmenin Prematüre doğumların en önemli nedenlerinden biri olduğu bilinmektedir
Ülkemizde Gebelik döneminde demir mineralinden fakir beslenme toplam gebelerin %60'a yakın bölümünde anemi ( kansızlık )görülmesine neden olmaktadır Yetersiz beslenme demir mineralinin yanı sıra B12 ,folik asit, B6 ve A vitamini yetersizliğinde beraberinde getirmektedir .Anemi sorunu yaşayan gebeliklerde ise düşük doğum ağırlığı oranı... 7 kat daha fazladır . Zeka gelişimi öğrenme ve anlama üzerinde önemli etkisi olan iyot minerali yetersizliği IQ düzeyini normalden 12.4 puan daha düşük olmasına neden olmaktaıir
Ilk1000 gün boyunca beyin en hızlı büyüme dönemine sahiptir ve beslenme beyin gelişiminde çok önemlidir.. Hamileliğin ilk gününden veya daha öncesinden başlayan sağlıklı beslenme ; anne karnındaki bebeğin gelişimini, beyin gelişimini erken çocukluk ve ileri çocukluk yaşlarındaki bilişsel gelişim ,motor becerileri ve duygusal sosyal gelişiminin temelini oluşturur Doğumdan itibaren ilk 6 ay sadece Anne Sütü önemlidir.. Anne ile bebek arasında anne sütünün alımı ile kurulacak sevgi bağı yine bebeğin gelişiminde önemli bir yere tutar .6 aydan sonra .sağlık otoritelerin önerileri doğrultusunda başlanan ek gıdalar yada tamamlayıcı beslenme birçok hastalığın gelişimi engellerken bebeğin sağlığıkli gelişimini destekler .
1000 günde yetersiz beslenme ve toksik stres hızla gelişen beyin ve bedene olumsuz etkilerini ortaya çıkarabilmektedir Bugün biliyoruz ki beyin gelişimi bebekte doğumdan önce başlar .Bebek doğduğunda 100 milyar hücreye sahiptir Annenin hamilelikte beslenmesi beyin gelişimi için çok önemlidir. Annenin hamilelik dönemi boyunca çinko, demir folik asit, D vitamini , Omega 3 ve kaliteli protein kaynakları gibi beyin sağlığı açısından önemli besin kaynaklarını yeterince tüketmesi sağlık açısından önemlidir.
Annenin sağlıklı bir hamilelik geçirmesi , sağlıklı yeterli dengeli beslenmesi gelecekteki büyüme ve gelişmesinin iyi olması , okul başarısının daha yüksek olması, metabolik kognitif immün sağlığının iyi olması ve gelişmesi bu konularda sağlık sorunlarının yaşanmamasına , obezite kalp damar hastalıkları ,ruhsal sorunlar, ,diyabet vb kronik hastalıklar çok daha az yaşanmasına veya yaşanmamasına neden olmaktadır..Bu farkındalıkla ilk 1000 günde kaliteli yeterli, ve dengeli, beslenme aile ve toplum sağlığına aile ve ülke ekonomisine de katkı sağlamış olur..