Çinko nedir?
Çinko insan vücudunda en fazla karaciğer, pankreas, böbrekler, kemik, kaslarda ve diğer dokularda bulunan ve 300’ü aşan farklı enziminin işlevini sağlayabilmesinde görev alan bir mineraldir .Çinko minerali vücutta en çok kaslar, karaciğer, böbrekler ve gözlerde bulunur. Erkeklerde prostat bezi ve spermde fazla oranda çinko bulunur Tükrük bezi pankreas ve prostat bezinden bir miktar çinko salgılanır.Sağlıklı bir insanın vücudunda toplamda 2 ya da 3 gram çinko bulunmaktadır.
, Çinkonun vücuttaki fonksiyonları ;
-Hücre sağlığını korur
- Hem beyaz hem de kırmızı kan hücrelerinin yapısına girerek bağışıklığın güçlenmesinde etkilidir.
- Soğuk algınlığı, grip ve nezle gibi hastalıklara karşı bağışıklığın korunması ve düzenlenmesinde etkilidir.
-300 den fazla enzimin işlevlerini yerine getirmesinde önemeli etkiye sahiptir.
-Saç sağlığında uzama parlaklık ve güçlü olmasında etkilidir.
-Tırnakları güçlenip sertleşmesini sağlar.
- Büyüme hormonunun salgılanmasını hızlandırır.
- Cildi yapısının güzelleşmesi ,temizlemesi ve ergenlik döneminde ortaya çıkan sağlığı sorunlarının giderilmesinde önemli etkiye sahiptir.
- Cinsiyet hormonlarının faaliyeti açısından önemlidir.
- Bağışıklığın düşmesi ile ortaya çıkan uçuk vb sorunların giderilmesi ve cildin kendini onarması açısından oldukça etkilidir.
- İnfertilite sorunlarının çözümlenmesin de etkilidir.
-Adet sancılarını hafiflemesine yardımcı olur.
- Kemik yapısında önemli bir gelişim sağlar.
- Proteinlerin yapısı ve dayanıklı kasların yapısında bulunarak görevlerini yerine getirmelerini sağlar.
Çinko eksikliğinde vücutta bir çok belirti ortaya çıkar.
Çinko eksikliğinin belirtileri ;
-
Bağışıklık sisteminin zayıflaması
-
Kronik Yorgunluk
-
Vücuttaki yaraların yavaş iyileşmesi
-
Saç dökülmesi saç sağlığı sorunları
-
Cilt kuruluğu
-
İnfertilite sorunları(kısırlık )
-
Devam eden ve sürekli ishal problemi
-
Tırnaklarda beyaz noktalar lekeler
-
Büyüme ve gelişme yavaşlığı
-
İştahsızlık
-
Görme bozuklukları , Makula Dejenerasyonu
-
Tat ve koku duyularının bozulması
-
Akne ve sivilce oluşumu
-
Kansızlık
. Çinko eksikliği neden ortaya çıkar :
- Tek yönlü beslenme
- Vejetaryan beslenme
- Kronik bağırsak rahatsızlıkları
-Yoğun alkol tüketimi
- Karaciğer sorunları
- Ağır ve Fazla fiziksel aktivite
-Yüksek miktarda demie tüketimi
- Kortizon ve barbitürad gibi ilaç kullanan kişilerde
-Gastrointestinal reflü , ülser , gastrit vb rahatsızlığı olan bireylerde
-Yüksek lif tüketiminde çinko eksikliği görülebilir
Çinko hangi besinlerde bulunur?
Hayvansal kaynaklı besinler
Kuzu eti, dana eti,istiridye,hindi eti ,karaciğer,balık, yumurta, peynir, süt ,yoğurt
Bitkisel kaynaklı besinler :
Ispanak, mantar, bamya, bezelye, yeşil mercimek ve kuşkonmaz buğday tohumu, kabak çekirdeği, ayçiçeği çekirdeği, yer fıstığı ,sarımsak tüm tahıllar, ceviz, badem, mantar, kakao, susam , kuru fasulye, maş fasulyesi,
Çinko eksikliği belirtileri:
- Kronik ishal
- İştahsızlık
- Yaralarda geç iyileşme
- Saç dökülmesi
Günlük çinko gereksinimi nedir?
Günlük çinko gereksinimi kadınlar ve erkekler arasında farklılıklar göstermektedir.
Erkekler için: 11 miligram
Kadınlar için: 8 miligram
Bebek emziren kadınlar için: 12 miligram
Fazla miktardaki kalsiyum çinkonun emilimini olumsuz yönde etkileyebilir.
Diyetisyen ŞENGÜL ÜRE
Diyetinfo
Beslenme Eğitimi ve Danışmanlık
Bağdat caddesi –Caddebostan / Kadıköy /İstanbul