Günümüzde kabızlığın  genel  tanımı  ;  bağırsak hareketlerinin yavaşlaması  sonucu    dışkılama (defekasyon ) sıklığında azalma  dışkı    sertliğinin artması dışkı sayısının normalden az olması yoğun ıkınma gereksinimi tam bağırsak boşaltımının gerçekleştirilememesi ve kuru dışkılama olarak tanımlanmaktadır

    Kabızlık her insanda  görülebilir Ancak bağırsak sağlığı için dışkının uzun süre kalın bağırsakta kalması ve yavaş hareket etmesi sonucu  başka sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir. Günümüzde endüstrileşmiş toplumlarda sık karşılaşılan   kabızlık ( konstipasyon  ) tamamen kişisel özelliklere göre bireyden bireye ve toplumdan topluma da değişiklik gösterebilmektedir
   Kabızlık diğer adıyla konstipasyon  bağırsak  boşaltma ile ilgili karşılaşılan ve gaz oluşumu   dışkı tutamama ve hemoroid gibi sorunlarla ortaya çıkan bir sağlık sorunudur Günümüzde endüstrilerin yetişmenin getirdiği ciddi sağlık sorunu olarak da görülebilmektedir
 

KABIZLIK GÖRÜLME SIKLIĞI  NEDİR  ?

   Kabızlık problemi yaşayanlarda dışkılama sıklığı genellikle haftada 3 kez den azdır Tüm yaş  grupları değerlendirildiğinde  erişkinlerde %13-19   oranında ve kadınlarda  daha sıklıkla karşılaşılan kabızlık problemi yaş ile birlikte artmaktadır. 

   Yapılan çalışmalarda  Kabızlık  probleminin en yüksek olduğu ülkeler   Brezilya%25.6 -25.7  ,İran %22.9 , Fransa  %22.4  ,Kolombiya %21,7 olarak tespit edilmiştir .  Ülkemizde daha çok kadınlarda ve yaşlılarda görülmekte ancak büyük şehir yaşantısında çocuklarda da ciddi anlamda  tespit edilmiştir 

 KABIZLIK NEDENLERİ ?

• Organik Problemler
• Yetersiz ve dengesiz beslenme
• Ytersiz lif tüketimi
• Yetersiz su tüketimi
• Kardiyak problemler
• Anorektal   problemler
• Endokrin veya metabolik problemler
•  Psikolojik problemler
•  ilaçlar
•   Hareketsizlik olarak değerlendirilebilir.
   

KABIZLIK  SEMPTOMLARI ?

Kabızlık  kendi arasında sınıflandırmaktadır Primer ve sekonder nedenlere bağlı olarak sınıflama yapılabilmektedir Çeşitli tanı kriterleri bulunmaktadır Bu kriterler Roma 3 kriterleri olarak değerlendirmektedir ve ilgili hekimler tanıyı koyarken bu kriterler ve benzeri tanı kriterlerini dikkate alabilmektedir

Kabzılık  septomları değerlendirildiğinde

- Katı ve şekilli dışkı haftada 3 kereden az dışkılama,

- Abdominal ve rektal Ağrı

-Bağırsakta sürekli gaz şikayetin olması

-Bağırsak sesini azalması

- Rektal dolgunluk hissi ve basınç hissi

- Dışkılama sırasında zorlanma

- Dışkılama sırasında Ağrı

-İştah kaybı

-Hipertansiyon

 - Mega kolon

 - Hemoroid

- Fistüller görülebilmektedir

 Kabızlık  tedavisinde amaç bağırsak hareketinin normale döndürülmesi yumuşak  dışkılamanın sağlanması bu konuda tamamen bireye özel beslenme ilaç ve gerekli tedaviler ve planlanmaktadır

 KABIZLIK PROBLEMİ OLAN BİREYLER NASIL BESLENMELİ ?

 KABIZLIK  tedavisinde farmakolojik olmayan tedavi yaklaşımı  yani tıbbi beslenme tedavisi oldukça önemlidir Bunun dışında egzersiz sıvı tüketimi ile desteklenen  bireylerde bağırsak hareketlerini düzenlenmesi  kabızlığın  giderilmesi yaşam kalitesini arttırmaktadır

 Bu nedenle

- Yeterli ve dengeli beslenme programı kişiye özel olarak planlanmalı bireyin bütün ihtiyaçları karşılanmalıdır

 -Yeterli enerji sağlanmalı

- Yeterli sıvı tüketimi alışkanlığı kazandırılmalı

- Beslenme programlarında planlanan diyet posasının çözünen ve çözülmeyen lifler olarak beslenme programlarında tüketimi   sağlanmalıdır Çünkü çözünen ve çözünmeyen posa kaynakları kabızlığın  giderilmesinde etkili besinlerdir Çözünmez posa  ince bağırsak boyunca   sindirilmeden geçer artık maddelerin bağırsak içerisindeki hareketlerini arttırır ve kalın bağırsakta suyu tutarak dışkı kıvamını oluşturur posanın suyu tutarak dışkı kıvamını oluşturması sonrasında daha yumuşak daha hacimli dışkı oluşarak kolon boyunca  geçiş hızını da arttırır .

-Günlük tüketimi önerilen posa miktarı kişisel özelliklere göre değiştirirse de 20-35 gram arasında olmalı

- Günlük protein ihtiyacı belirlenmeli haftada 2-3 kez kırmızı et diğer günlerde beyaz et  tüketilmeli

- İyi posa kaynağı olan kurubaklagillerin de haftada 1-2 gün  beslenme programına eklenmesi oldukça önemlidir

- Günde 5-7 porsiyon arasında sebze ve meyve tüketimi  sağlanmalı

-  Çiğ sebze tüketimi desteklenmeli

-  Kişisel özelliklere göre 4-11 porsiyon arasında kaliteli karbonhidrat kaynakları lif içeriğinden zengin olarak tüketilmeli

 - Meyve suları ve Asitli içecekler  tüketilmemeli

 - Besin etiketi okuma alışkanlığı geliştirmeli

 - Omega 3 tane zengin bitkisel yağlar ihtiyaç ölçüsünde beslenme programlarını eklenmeli

 -Düzenli su tüketimi alışkanlığı kazandırmalı ortalamak kişisel özelliklere göre değişse de 1,5- 2 litre su  tüketimi mutlaka alışkanlık olarak kazandırılmalı

 - Günlük fiziksel aktivite kapasitesi arttırılmalı .Yapılan çalışmalarda fiziksel aktivite yapan bireylerde    kabızlık sorunu yaşanmazken  fiziksel aktivite yapmayan bireylerde kabızlık riski yapanlara göre iki kat daha fazla olduğu bildirilmiştir

Diyetisyen ŞENGÜL ÜRE

Diyetinfo

Beslenme Eğitimi ve Danışmanlık

Bağdat Caddesi – Çiftehavuzlar/ Kadıköy /İstanbul