İNSÜLİN DİRENCİ NEDİR ?

 İnsülin direnci diyetisyeni Şengül Üre 

 Önce kendinizi bir değerlendirin,

  -Sürekli az  yemek tüketiyor ama kilo veremiyor musunuz?

 -Etrafınızdaki herkes gibi yemek ytüketiyor ama çabuk mu acıkıyorsunuz ?

 - Yeterli yeseniz   doygunluk hissetmiyor musunuz? 

 - Sık sık tatlı yeme isteği mi  duyuyorsunuz 

 

Tüm bu yaşadıklarınızın sebebi  insülin direnci olabilir. 

Kadıköy İnsülin direnci diyetisyeni Şengül Üre 

İnsülin direnci diyetisyeni  son yıllarda sık görülen bir  sağlık sorunudur. Tip 2 diyabetin gelişmesine zemin hazırlar .  Sebebi insülin hormonunda ortaya çıkan bir takım sorunlardır. İnsülin hormonu  pankreastan  salgılanır . İnsülin direnci, vücuttaki şekeri kontrol etmek için salgılanan insülinin etkisini göstermesindeki zorluk olarak tanımlanabilir.    Hedef dokular dolaşımdaki normal insüline yanıt veremedikleri için bozulmuş insülin etkisi olur.İnsülin direnci arttıkça, şeker kontrolünü sağlamak için insülin de artmış olur. Bu da vücutta gereğinden fazla insülin salgılanması anlamına gelir.

 

Günümüzün yaşam şartları düşünüldüğünde insülin direnci  dünyada ve ülkemizde giderek artan obezite ve diyabet görülme sıklığınıda    beraberinde getirmektedir. Vücuttaki yağ oranını ile aralarında bir ilişki söz konusudur.Yağ oranının artması İnsülin direncine, insülin direnci de vücuttaki yağ oranının artmasına yani obeziteye neden oluyor. 

 

Bağışıklık  ,protein metabolizması, üreme  vb birçok sistemi etkileyen insülin direncinin tedavi edilebilmesi için öncelikle yaşam biçimi  beslenme ve egzersiz  hareket  ve uyku  alışkanlıklarının  kişisel olarak değerlendirilmesi gerekmektedir..     

 

İNSÜLİN DİRENCİNİN ORTAYA ÇIKARDIĞI SAĞLIK SORUNLARI :

 

İnsülin direnci insülinin vücutta depolanmasına neden olduğu için

 

- Şişmanlık

- Obezite

- Karaciğer yağlanması

- Kalp damar hastalıkları

- Adet düzensizlikleri

- Üreme sağlığı problemleri 

- Ve Diyabet

   

 İNSÜLİN DİRENCİNİN BELİRTİLERİ

 

-Ağır bir yemek sonrası uyku isteği

-Şekerli bir gıda yedikten sonra gereğinden fazla bir ağırlık hissi, uyku hali oluşması;

-Yemekten sonra şekerin kontrolsüz olarak düşmeye başlamasıyla el titremesi, terleme,

-Hızlı acıkma ve mide Mide kazınması şikayetleri;

-Kontrolsüz kilo alma Kilo almanın kontrol edilememesi

-Çabuk yorulma ve gün boyu sürenYYorgunluk hissi

-Sık tatlı yeme isteği

-Bel çevresinin  genişlemesi

-Akantozis Nigrikans' denilen özellikle koltuk altı, kasık, boyun bölgelerinde esmerleşme

-Karaciğerde yağlanma

-Kadınlarda adet düzensizlikleri olarak sıralanabilir Kilo vermede zorluk

-Sık tatlı yeme isteği

-Yemek sonrası sık acıkma

-Yorgunluk hissi 

 

 

İNSÜLİN DİRENCİ NASIL TESPİT EDİLİR ?

 

İnsülin direncinin bir kişide olup olmadığının anlaşılması  konunun uzmanı bir doktor tarafından  muayene kan testlerinin  değerlendirmesi sonucunda tanısı konur. İnsülin direncini, en az 8 saatlik açlıktan sonra sabah bakılan kan testi ile tespit etmek son derece kolaydır. Dolayısıyla takip altına alınıp gerekirse ilaç ve mutlaka TIBBİBESLENME TEDAVİSİ  DİYETİSYEN tarafından  düzenleyip takibe alınır.

 

İNSÜLİN DİRENCİ TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ ?

 

İnsülin Direnci Tedavisi

 

İnsülin direnci tedavisinde öncelikli adım, yaşam tarzı değişiklikleridir. Planlanan tedavi tamamen kişiye özel olmalı mutlaka multidisipliner çalışma olarak düşünülmelidir

 

KİŞİYE ÖZEL

 

- Tıbbi beslenme tedavisi, 

- Egzersiz ve hareketin artırılması,

- İlaç yani medikal tedavi ( kesinlikle doktor kontrolünde )

- Uyku düzeninin sağlanması ve sürdürülebilir olması  ÇOK ÖNEMLİDİR

- EĞER İnsülin direnci tedavi edilemez ise  Tip 2 diyabet nedenidir. Tip 2 Diyabet hastalığının oluşmaya başladığının ayak sesleri olarak değerlendirilebilir.  DİKKATglukozun, insülin direnci nedeniyle kullanımında problemler başlamıştır  Eger devam ederse kullanılamayan şeker; kanda yükselmeye başlar ve diyabet ortaya çıkar.Ayrıca bel çevresindeki yağlanma kalp damar hastalıklarının da gelişmesine sebep olmaktadır.   YAPILAN TETEKİKLERDE İDRENCİ YÜKSEK OLAN BİREYELERDE VZAMANLA DİRENÇ NORMALE DÖNEREK KİLO VERME SÜRECİ DE YAVAŞLAMIŞ OLSA BİLE DESTEKLENİR. kalp hastalığı, kanser tiplerine yatkınlık ve şeker hastalığı da önlenmiş olur. 

 

İnsülin direncinde  bel çevresi ne olmalı  ?

 

İnsülin direncine sahip taşıyan hastaların bel çevreleri önemlidir.

 

Bel çevresi 

 

-kadınlarda 80cm, 

-erkeklerde 94cm üzerinde olamamalı 

 

 

İNSÜLİN DİRENCİ VE BESLENMENİN ÖNEMİ

Anadolu yakası diyetisyen şengül üre 

İnsülin direncinde beslenmenin yeri çok önemlidir. İlk çağlarda avcı taşıyıcı toplumlar söz konusu iken  besine ulaşmamız her geçen yüzyıl  ve günümüzde çok daha kolay hale gelmiştir.Bu kolaylık  ile birlikte  ters orantılı olarak ulaşılan besinlerin kalori yani enerji değerleri  ve porsiyon büyüklükleri  her geçen yüzyıl artış göstermiştir. Yaşam biçimlerindeki değişim hareketsizlikle birlikte  teknolojideki  ilerleme masa başı  çalışma şekilleri    , bilgisayara bağımlı hayatlar  ile birlikte  fast food tüketimi evde yemek yapımını azalması toplumları  obezite ile karşı karşıya getirmektedir.Tüm bunlar bir araya geldiğinde  bel çevresi yağlanma hızı ve kilo problemleri  ile insülin direnci gelişmeye başladı

 

İNSÜLİN DİRENCİ  TIBBİ BESLENME TEDAVİSİ  ÖNERİLERİ 

 

DİYETİNFO ÖNERİLERİ

 

- Tamamen bireye özgü olan tıbbi beslenme tedavisinde ; bireyin yaşı, cinsiyeti, fiziksel aktivite ve yaşam şekline  vb kişisel özellikler dikkate alınarak planlama yapılır.

- Sağlıklı bir Tıbbi beslenme programı ile kilo verme süreci başlatılmalı

- Kısa sürede şok tedavilerden uzak durmak gerekir.

- İnsülin direnci  beslenme programı tüm besin ögelerini yeterli ve dengeli bir şekilde içermelidir.

- Kişisel özellikler dikkate alınarak  vücut ağırlığının 6 ayda yaklaşık %5-10’unun azaltılması hedeflenmelidir.

- Kişisel özelliklere göre haftalık beslenme programları düzenlenmeli ve kilo kaybı takibi yapılmalıdır.

- Yaşam kalitesini arttıran sürdürülebilir, uygulanabilir , damak tat vezevkleri dikkate alınarak   program hazırlanması gerekir.

- Yeterli dengeli çeşitli  beslenme programı  kişisel özellikle ve yaşam şartları dikakate alınarak 4-6 öğün olarak planlanmalı. Sık  ve düzenli beslenme iştah ve miktar kontrolünü destekler

- Kişisel özellikler ve varsa  diğer sağlık sağlık  sorunları dikkate alınarak  günlük alınması gereken protein miktarı toplam enerjinin kalorinin %15- 20’unu  geçmemelidir. Proteinin yeterli miktarda alınması tokluk hissinin gelişmesi  ve yağsız vücut kitlesinin yani kasların korunması için çok öenmelidir.

- Kişisel özellikler dikkate alınarak bitkisel ve doymamış yağ asitlerinden zengin  bir beslenme programında günlük enerjinin  %25-35’i de yağlardan alınmalıdır.

- Yağı tamamen kesmek gibi bir yanlış yapmak Yağda eriyen vitaminlerin emilimi( A, D, E, K) olumsuz etkiler

- Günlük  enerjinin%50-65’i de karbonhidratlardan Emilim hızı yüksek basit karbonhidratlar yerine(şeker,vb9, kompleks karbonhidratlar (tam tahıl ürünleri, kurubaklagiller) töğünlerde tercih edilmeli.

- Mevsim şartlarına uygun olarak yeşil yapraklılar ve mevsim sebzeleri ihtiyaçlar ölçüsünde her öğünde yerini almalıdır.,

- İnsülin direncinin barsak florası  ve mikrobiyotayı da olumsuz etkilemektedir.Prebiyotik ve probiyotik  özelliği geliştirlmiş kişiye özel dengeli bir beslnem programı 2. Beynimizide korumaya yarar.

 

 BU BESİNLERİ TÜKETİRKEN DİKKAT EDİN!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

 

Günlük yaşamda özellikle de bazı besinler insülin direncini artırır. Glisemik indeksi yüksek besinleri fazla miktarlarda tüketmek yüksek insülin direnci ve kilo artışına neden olur. İnsülin direnci tespit edilen kişilerin söz konusu glisemik indeksi yüksek olan besinlerden uzak durmaları önerilir. Glisemik indeksi yüksek besinler şunlardır:

 

• Rafine şekerler

• rafine şekerlerle hazırlanan; yani hazır meyve suları, şerbetli tatlılar, şekerlemeler

• Beyaz pirinç ve pirinçle yapılmış dolma, pilav gibi besinler

• Patates ve patatesle hazırlanmış besinler

• Beyaz ekmek

• Pastane mamülleri

• Hamurişleri , börekler

 

    Bu besinleri tüketmek kandaki insülin seviyesini hızlı yükselterek insülin direncini artırır.  Günde 3 ana öğün ve her öğünden 2 saat sonra ara öğün yapmak daha faydalıdır. Bu sayede insülin hormonu daha dengeli bir şekilde salgılanır. 

 

 

 

METABOLİK SENDROM

 

Metabolik sendrom,

 

- İnsülin direnci, kan insülin yüksekliği,  veya tip 2 diyabet şişmanlık, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği ve koroner damarlarda tıkanıklık  nonalkolik karaciğer yağlanması,sleep apne safra kesesi taşları polikistik over gibi çok ciddi problemlerle birlikte seyreder.İnsülin direnci diyabet, kalp hastalıkları ve metabolik sendrom gibi pek çok önemli hastalığa neden olmaktadır .

     Metabolik sendromun oluşmasına en büyük sebep  yaşam tarzı insülin direnci  ve obezitedir.

    Ülkemizde insülin direncinin neden olduğu metabolik sendrom ile ilgili  “Metsar” adı altında bir çalışma yapılmıştır. 4 bin kişinin üstünde bir grup üzerinde yapılan araştırma sonucunda ülkemizde metabolik sendrom oranının %33 olduğu saptanmıştır.  

 

METABOLİK SENDROM TANISI NASIL KONUR?

 

 Konunun uzmanı hekim tarafından

1- Bel çevresi

   Kadın :>88cm

   Erkek :>102 cm

2- Trigliserit yuksekliği

3- HDL kolesterol düşüklüğü

4- Kan basıncı yüksekliği

5- Kan şekeri yüksekliği

Bu faktörlerden 3 tanesinin olması Metabolik Sendrom tanısının doktor tarafından konulmasını sağlar.

Diyetinfo olarak 

Metabolik Sendrom tanısı ile başvuran hastalarımızın  bireysel değerlendirmesi sonucunda

 

- KİŞİSEL ÖZELLİKLERİ VE BİYOKİMYASAL VERİLERİ DİKKATE ALINARAK 

- Yaşam kalitesini arttırma 

- Sağlıklı  ve hastalıklara karşı koruyucu  

- İhtiyaçları olan  hareket ve egzersiz önerileri  ( imkanları varsa spor eğitmenleri ile bir plan çerçevesinde 

  Kişiye özel beslenme programları düzenlenir.Gerekli  sürede takiple   yaşam tarzı değişiklikleri  analiz edilir. 

    

    HEDEF HAYATA DİRENÇLİ İNSÜLİNE DİRENÇSİZ BİR KALİTELİ YAŞAMA DESTEK SAĞLAMAK

Diyetisyen Şengül Üre  kadıköy diyetisyen olarak hizmet vermektedir