İRRİTABL BAĞIRSAK SENDROMU IBS NEDİR?
IBS NEDEN ORTAYA ÇIKAR?
İrratabl Bağırsak Sendromu diyetisyeni (İBS) herhangi bir patolojik duruma bağlı olmaksızın bağırsak hareketlerinde değişiklik ,kabızlık veya ishal, karın ağrısı, şişkinlik, geğirme vb şikayetler ile ortaya çıkan kronik fonksiyonel bağırsak hastalığıdır. IBS, bağırsakların en sık görülen sindirim sistemi bozukluğu hastalığıdır.
İrratabl Bağırsak Sendromu beslenme uzmanı Hassas bağırsak sendromu olarak da bilenen IBS; yiyecek, içecek, duygusal uyarılar, stres, menstrual siklus ile tetiklenebilmektedir. Sonuç olarak bağırsak sinirsel uyarı ve hormon etkilerine karşı abartılmış bir yanıtı verebilmektedir. Son yapılan araştırmalar, belirli besinlere karşı alerji ve aşırı duyarlılık söz konusu olduğunda, immun sistemi etkileyerek IBs şiddeti artırabildiği gösterilmiştir.iBS diyetisyeni Şengül Üre
Dünya genelinde %5-20 arasında görülebilen IBS endüstrileşmiş ülkelerde yaklaşık 5 kişiden birinde karşılaşılabilmektedir . Genel dahiliye polikliniklerine başvuran hastaların %15 kadarını IBS oluştururken, gastroenteroloji polikliniklerine başvuran hastalarda bu oran %40’lara kadar yükselebilmektedir. IBS, her yaşta ve cinsiyette görülen bir hastalıktır. Kadınlarda daha sık olmakla birlikte, genel popülasyonda 20-40 yaş arasında daha sık görülebilmektedir. Ülkemizde IBS görülme sıklığı ise nüfusun %13 oranındadır.
IBS (irratabl bağırsak sendromu) ŞİKAYETLERİNİ NELER ARTIRIR?
-Öğün atlama,
-Birden çok ve hızlı yemek yeme,
-Liften yetersiz beslenme,
-Zayıflama amaçlı gereksiz kullanılan çaylar ve bitkiler,
-Stres,
-Alkollü içecekler,
-Çeşitli yiyeceklere karşı hassasiyet,
-Adet dönemi,
-Tatlandırıcılar,
-Enfeksiyonlar ( özellikle bağırsak enfeksiyonları ),
-Antibiyotik kullanımı,
-Çeşitli ilaçlar,
-Hormonlar,
-Kahve ve kafein içeren maddeler (aşırı kullanım),
-Mevsimsel değişiklikler,
-Soğuk hava,
-Sigara,
-Alkol,
IBS semptomlarını artırabilmektedir.
IBS’TE DOĞRU BESLENME YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRIR MI?
En sık karşılaştığım soru;
IBS yönetilebilir mi? IBS ile baş edebilir miyim? Yaşam kalitemi nasıl arttırabilirim ?
IBS sorunu yaşayan bireylerin yaşam kalitesi düşmekte, anksiyete ve depresyon görülmektedir. IBS tedavisinde ;multidisipliner bir yaklaşım bireylerin yaşam kalitesini artırabilmek adına en etkili çözüm olmaktadır. Bireylerin Gastroentoloğu tarafından gerekiyorsa Medikal Tedavi ,Diyetisyeni tarafından planlanan kişiye özel Tıbbi Beslenme Tedavisi doğru bir yol haritası çizilmesine ve tedavinin planlanmasına yardımcı olacaktır.
Son yapılan çalışmalarda FOODMAP DİYETİNİN semptomları azalttığı gözlemlenmiştir.
FOODMAP DİYETİ NEDİR?
Düşük FOODMAP (kısa zincirli emilemeyen, emilmeyen/ emilim oranı düşün olan karbonhidratların sınırlandırıldığı fermente oligo-sakkarit disakkarit ve polyeller) içeren bir beslenme programıdır.
Düşük fermente özelliğine sahip bu besinler tüketildiğinde gaz ve şişkinlik şikayetleri azalarak yaşam kalitesini arttırabilmektedir. (kolay sindirilemeyen ve sindirilemediği için gaz ve şişkinliğe yol açan besinler beslenme programından çıkarılıyor) Bu beslenme programı ile bireylerin semptomlarının azalttığı ve bağırsağın motilite ve sekresyonunu değiştiği bilinmektedir.
DİKKAT!!!!
Düşük FOODMAP içeren bir KİŞİYE ÖZEL HAZIRLANMIŞ BESLENME PROGRAMI
-Doğru probiyotik ve prebiyotik desteği
-D vitamini yetersiz ise takviyesi ile
yaşam kalitesini artırır, intestinal mikrobiyotayı ve gastrointestinal endokrin hücreleri olumlu etkiler.
FOODMAP beslenme programı kişiye özel planlanırken; 6-8 hafta arasında (kişisel özelliklere göre değişse de) uygulanabilmektedir. Bu uygulama ile semptomlar azaltılmaya çalışılarak yaşam kalitesi artırılmaya çalışılır.
IBS TANISI ALAN BİREYLER HANGİ BESİNLERDEN UZAK DURMALI?
IBS TASINI olan bireylerin;
- Alkollü içecekler, peynir, süt, yoğurt, dondurma, süzme peynir, köy peyniri, elma, kayısı, şeftali, nektarin, armut, hurma, erik, kuşkonmaz, enginar, bezelye, karpuz, kiraz, meyve suları, mısır şurubu, dondurma, krema, kuru meyve, sarımsak, pırasa, soğan, bamya, buğday, çavdar, arpa, ekmek, bal, çikolata, baharatlar, kaju, makarna, yağlı tohumlar, barbunya, kuru fasulye, karnabahar, bezelye, tatlandırıcılar, mercimek, karpuz, diyet içecekler, bisküviler vb. tüketmemeleri,
-Uyku düzeni,
- Su tüketimine dikkat ettikleri taktirde
genel sağlık ve yaşam kalitelerinde artış söz konusu olmaktadır.